menu

Κυριακή 20 Ιουλίου 2014

Το Γεώθαυμα της Βουνάσσας Παλιουριάς Γρεβενών (700 εκατομμύρια χρόνια !!!!) - Ας μάθουμε την ιστορία της μίας και μοναδικής Βουνάσσας !!!

-«Γεώθαυμα»  ορίζεται το μέρος όπου η γεωλογία αποτελεί πηγή έμπνευσης και ομορφιάς. Πρόκειται για την εξαιρετικά όμορφη θέα των βουνών, κοιλάδων, λιβαδιών, ρεμάτων και λόφων. Η δημιουργία ενός τοπίου είναι αποτέλεσμα 
μακροχρόνιας γεωλογικής και κλιματολογικής εξέλιξης και
διεργασιών. Το όρος Βουνάσσα (Μπουνάσια) Παλιουριάς Γρεβενών διανύει 700 εκατομμύρια χρόνιαγεωλογικής ιστορίας και συγκροτείται από τα αρχαιότερα πετρώματα της Ελλάδας. Χαρακτηρίζεται το σημείο όπου γεννήθηκαν η Αφρική και η Ευρώπη. 

-Ταξίδι στο χρόνο !!!

Η γεωλογική ιστορία των Γρεβενών ξεκινά από τα τέλη της Προκάμβιας περιόδου, όταν η ζωή στον πλανήτη βρισκόταν ακόμη σε πρώιμα στάδια και υπήρχε μόνο στους ωκεανούς. Στη "γεω-διαδρομή" της Βουνάσσας συναντώνται πετρώματα Προκάμβιας ηλικίας μέχρι και σημερινής. Ο σχηματισμός ενός πετρώματος πάχους 4 εκ. στην περιοχή της Σκάλας, χρειάστηκε περισσότερο χρόνο απ' ότι ολόκληρη η ιστορία της ανθρωπότητας. Από αυτά τα πετρώματα δημιουργήθηκαν τα εδάφη των χωραφιών μας, καθώς και οι πέτρες που χρησιμοποιούσαν οι πρόγονοί μας για να χτίσουν τα σπίτια τους. Μερικά από αυτά τα πετρώματα σηματοδοτούν την ιστορία της γης, ενώ άλλα επηρεάζουν τον σημερινό τρόπο ζωής μας. 

-Τι είναι η Παγγαία !!

Οι πρώτες χερσαίες επιφάνειες που δημιουργήθηκαν μετά την γέννηση του πλανήτη μας ήταν κάποτε ενωμένες και σχημάτιζαν μία τεράστια ήπειρο, την Παγγαία. Από τα πετρώματα της Παγγαίας συγκροτούνται σήμερα οι γνωστές μας ήπειροι.
Η ηλικία των παλαιότερων πετρωμάτων της Παγγαίας στον Ελλαδικό χώρο, συμπεριλαμβάνοντας και αυτά της Βουνάσσας, είναι περίπου 700 εκατομμύρια χρόνια. 

-Τι είναι το όριο Περμίου !!

Στο τέλος του Παλαιοζωικού αιώνα ολόκληρη η ζωή του πλανήτη μας βρέθηκε στα πρόθυρα της εξαφάνισης. Στο τέλος του Περμίου, 270 εκατομμύρια χρόνια πριν, το 90% όλων των έμβιων όντων της χλωρίδας και πανίδας εξαλείφθηκε απότομα. Δεν έχει γίνει ακόμη γνωστό από τι προκλήθηκε αυτή η οικολογική καταστροφή. Η πιο χαρακτηριστική μορφή ζωής εκείνης της περιόδου είναι ένα μικρό αρθρόποδο, ο Τριλοβίτης, αποτελώντας τον καλύτερο "μάρτυρα" της μαζικής αυτής εξαφάνισης.  Με το πέρασμα στην επόμενη γεωλογική περίοδο, τον Μεσοζωικό αιώνα, οι λίγοι εναπομείναντες οργανισμοί που επιβιώσανε αρχίσανε ξανά να ευδοκιμούν. Η Γη αναζωογονήθηκε και καλύφθηκε από δάση, συμπεριλαμβάνοντας πεύκα και πλατάνια. Τα πιο χαρακτηριστικά ζώα αυτής της περιόδου ήταν οι Δεινόσαυροι.

-Ποια είναι η δράση των παγετώνων !!!

Οι παγετώνες στη σημερινή εποχή υπάρχουν στις πολικές περιοχές της γης και στις κορυφές ψηλών βουνών. Για να υπάρξουν στην Ελλάδα σήμερα παγετώνες, πρέπει το υψόμετρο των βουνών να είναι τουλάχιστον 4.000 μέτρα. Στη λεγόμενη "Εποχή των Παγετώνων", 70.000 - 10.000 χρόνια πριν, οι παγετώνες κάλυπταν βουνά πολύ χαμηλότερου υψομέτρου. Στην κορυφή της Βουνάσσας υπάρχουν οι "χαρακιές" που προκλήθηκαν από την κίνηση των παγετώνων στην περίοδο του Πλειστοκαίνου.

-Πως διασπάστηκε η Παγγαία !!

Την ίδια περίπου περίοδο που εξαφανίστηκε σχεδόν ολόκληρη η ζωή από τη γη, η Παγγαία άρχισε να διασπάται κατά μήκος μεγάλων ρηγμάτων. Καθώς μεγάλωνε το άνοιγμά τους, λάβες από το εσωτερικό της γης εισχωρούσαν και γέμιζαν τα κενά. Στη συνέχεια η περιοχή καλύφθηκε με νερό και δημιουργήθηκαν τα ιζήματα. Οι λάβες αυτής της περιόδου "διεισδύουν" στα παλαιά πετρώματα της Βουνάσσας, ενώ οι κόκκινοι ασβεστόλιθοι δείχνουν τη γέννηση ενός νέου ωκεανού.

-Πετρώματα "Ουράνιου τόξου" !!

Στον δρόμο προς τη Δεσκάτη, ο σχηματισμός των πολύχρωμων πετρωμάτων στην τοποθεσία"Σκάλα"  έγινε καθώς δημιουργούνταν ο ωκεανός της Τηθύος και αυξανόταν συνεχώς το βάθος του. Η θέση αυτή προσδιορίζει το σημείο γένεσης Ευρώπης και Αφρικής. Τα χρώματα των πετρωμάτων, που μοιάζουν με αυτά του ουράνιου τόξου, οφείλονται στις απότομες εναλλαγές των υποθαλάσσιων περιβαλλόντων και στην εναπόθεση ηφαιστειακής τέφρας.

-Από το τριτογενές μέχρι την Πλειστοκαινική περίοδο !!

Μέχρι και πριν από 4 εκατομμύρια χρόνια, στην περιοχή υπήρχαν υπολείμματα ρηχής θάλασσας και η Βουνάσσα τότε έμοιαζε με νησί.  Αργότερα, πριν 70.000 χρόνια περίπου, ορισμένα από τα ιζήματα περιείχαν λιγνίτη και άλλα προσδιόριζαν ένα ρηχό περιβάλλον "γλυκού νερού'. Τα στοιχεία αυτά μαρτυρούν την ύπαρξη  ενεργών ρηγμάτων, από τα οποία σχηματίζονταν μικρές λεκάνες και λίμνες.

-Η λιθόσφαιρα του Ωκεανού της Τηθύος  !!

Τα πετρώματα του Βούρινου που συναντώνται στο δρόμο προς τη Ζάβορδα, υπήρξαν κάποτε στον υποθαλάσσιο μανδύα της Γης μεταξύ Ευρώπης και της Αφρικής. Η θάλασσα που χώριζε τις δύο ηπείρους ονομαζόταν "Ωκεανός της Τηθύος". Περίπου 170 εκατομμύρια χρόνια πριν, όταν η Αφρικανική ήπειρο συγκρούστηκε με την Ευρωπαϊκή, τα πετρώματα αυτά τοποθετήθηκαν από τα βάθη του μανδύα στο σημείο που τα βλέπουμε σήμερα. Άλλα πετρώματα εμφανίζονται κυρτωμένα και πτυχωμένα, αποτέλεσμα της ίδιας ηπειρωτικής σύγκρουσης.

-Η ιστορική σημασία της κοιλάδας του Αλιάκμονα !!

Στις όχθες του ποταμού Αλιάκμονα βρίσκονται σήμερα τα πετρώματα που εγκλωβίστηκαν μεταξύ Αφρικής και της Ευρώπης κατά την ισχυρή σύγκρουση. Η μελέτη της περιοχής αυτής οδήγησε στην κατανόηση βασικών αρχών της θεωρίας των Τεκτονικών Πλακών. Οι κροκάλες στην κοίτη του ποταμού προέρχονται από όλα τα πετρώματα της Βουνάσσας και αποτυπώνουν ολόκληρη τη γεωλογική ιστορία της περιοχής.

-Το έτος 2008 στο Πνευματικό Κέντρο Παλιουριάς Γρεβενών έγινε ενημέρωση του κοινού για το Γεώθαυμα της Βουνάσσας από αρμόδιους φορείς - επιστήμονες και στα πλαίσια του προγράμματος "Πίνδος". 

-Το υπο-έργο "Γεω-θαύματα της Πίνδου" έγινε από το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών σε συνεργασία με την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Γρεβενών και την Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας.-

-Ακολουθούν εικόνες από το ενημερωτικό φυλλάδιο που διανεμήθηκε στους παρευρισκομένους και μέρος των πετρωμάτων που παρουσιάστηκαν στην ενημέρωση - διάλεξη.- 

Σημείωση: 

Το παραπάνω κείμενο είναι αντιγραφή από το φυλλάδιο που ακολουθεί για καλύτερη ανάγνωση.
Στη συνέχεια ακολουθούν εικόνες από τα πετρώματα της Βουνάσσας.-

opaliouriotis.gr





























Εικόνες από τα πετρώματα της Βουνάσσας !!!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Φόρμα επικοινωνίας

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *