opaliouriotis.gr: Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου Παλιουριάς

Κυριακή 23 Απριλίου 2023

Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου Παλιουριάς

Ο ναός του Αγίου Γεωργίου ήταν πολιούχος στον οικισμό «Ζημνιάτσι Απανοχώρι» με εκκλησίες τον Άγιο Αθανάσιο και Αγία Παρασκευή. Τον 18ο αιώνα τα οικονομικά των Ζημνιατσινών ήταν σε καλή κατάσταση και γι’ αυτό όλοι τους (ιερείς, άρχοντες και λαός) αποφάσισαν να ιστορήσουν (αγιογραφήσουν) τους ναούς του χωριού τους. Το 1753/1754 αγιογράφησαν τον ναό του Αγίου Γεωργίου, τον οποίο είχαν αναγείρει πριν από τα ↴↴↴ μέσα αυτού του αιώνα. Την ιστόρηση του ναού ανέλαβε ο αγιογράφος Αλέξιος, το έτος ΖΣΞΒ΄ (1753/1754). Η σχετική επιγραφή της αγιογράφησης του ναού έχει ως εξής:

ICΤΟΡΗΘΗ Ο ΘΕΙΟC ΚΑΙ ΠΑΝCEΠΤΟC

ΚΑΙ ΠΕΡΙΚΑΛΗC ΝΑΟC ΟΥΤΟC ΤΟΥ

ΑΓΙΟΥ ΕΝΔΟΞΟΥ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟC

ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΤΟΥ ΤΡΟΠΑΙΟΦΟΡΟΥ ΔΙΑ

CΥΝΔΡΟΜΗC ΚΑΙ ΕΞΟΔΟΥ ΤΩΝ ΕΥΛΑΒΕ

CΤΑΤΩΝ ΙΕΡΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΤΙΜΙΩΤΑΤΩΝ

ΑΡΧΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΤΗ

CΥΝΔΡΟΜΗ ΕΠΙ ΕΤΟΥC ΖΣΞΒ΄ ΧΕΙΡΙ ΑΛΕ

ΞΙΟΥ ΤΟΥ ΙCΤΟΡΙΟΓΡΑΦΟΥ

-Τη χρονολογία της επιγραφής διέσωσε ο θεολόγος καθηγητής του Γυμνασίου της Δεσκάτης Χρ. Λιόλιος (από Κατάκαλη), αλλά επειδή δεν διακρινόταν το ψηφίο των εκατοντάδων, λόγω φθοράς, έγραψε ΖΞΒ (7062-5508=1554). Η τεχνοτροπία, όμως των τοιχογραφιών παραπέμπουν στον 18ο και όχι 16ο αιώνα. Άλλωστε, τα ίδια περίπου χρόνια αγιογραφήθηκε και η Κοίμηση της Θεοτόκου.

Ο Δαλαμπύρας, κάτω από την ανωτέρω επιγραφή, ανέγνωσε τα ονόματα των δωρητών « ΑΛΕΞΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Π(Α)ΓΙΩΝΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΙΩ(ΑΝ)ΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΙΧΑΗΛ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΠΟΛΗΜ(Ε)ΝΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΠΟΥΛΗΜΕΝΟΥ ΔΗ(ΜΗ)ΡΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΗΡΥΚΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΙΩ(ΑΝ)ΝΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΠΟΥΛΗΕΝΟΣ ΠΟΥΛΗΜΕΝΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΣΤΟΥΑΚΗΣ ΧΡΙΣΤΟ(Υ) ΚΩ(Ν)ΣΤΑ(Ν)ΤΙΝΟΥ ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ ΑΝΟΥΗΛ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΤΕΦ(ΑΝ)ΟΥ.

Ἡ ἐπιγραφή αὕτη ἀναγράφεται διά μελανοῦ χρώματος ἐπί τοῦ ὑπερθύρου τοῦ ἐξωκκλησίου . Ἡ γραφή εἶναι μεγαλογράμματος, το ὕψος τῶν γραμμάτων εἶναι περίπου 0,03 καί το πλάτος 0,003. Ἡ ἀρχή καὶ το τέλος τῆς ἐπιγραφῆς κατεστράφη, ἔχει ὑποστῆ μεγάλην φθοράν καὶ ἡ ἀνάγνωσις αὐτῶν καθίσταται ἀδύνατος. Ἐκ τῆς ἐπιγραφῆς ταύτης πληροφορούμεθα μόνον τά ὀνόματα τῶν κτητόρων.

Επίσης, στην προσκομιδή καὶ κάτωθεν τῆς προσωπογραφίας τοῦ πρωτομάρτυρος Στεφάνου υπήρχε η επιγραφή: «ΠΑC ΤΙC ΕΙCΕΡΧΟΜΕΝΟC Ε. Ω/Τ. ΜΕΓΙΣΤΩ ΚΑ/ΘΗΓΟΥΜΕΝ. / ΑΜΑΛΙΑ ΔΕCΠΗΝΑ»

-Αυτός ο αξιόλογος ναός με τις αγιογραφίες του δεν άντεξε στο χρόνο και στον εχθρό της αγιογραφίας (την υγρασία), εκτός από το ιερό όπου μέχρι και σήμερα σώζονται οι αγιογραφίες του, άρχισε να καταστρέφεται.

-Ευτυχώς το 1970 κάτοικοι του χωριού, με μπροστάρη τον Σταύρο Φωτιάδη του Κων/νου, έκαναν τις απαιτούμενες εργασίες για να σωθεί το ιερό βήμα με τις τοιχογραφίες του που βρίσκονται σε πολύ καλή κατάσταση. Οι αγιογραφίες είναι: Πλατυτέρα των Ουρανών, Αγίου Γρηγορίου - Αγίου Βασιλείου - Αγίου Χρυσοστόμου - Αγίου Αθανασίου κλπ. με τις οποίες θα συνεχίζονται οι μαρτυρίες και τα έργα του ιστοριογράφου Αλέξιου.-

Επιμέλεια: Στέργιος Γ. Παλπάνης
opaliouriotis.gr